Blog

GTI & AGTI

GTI stands for Government Technical Institute

Provided man power to run the engineering departments and projects in Burma.

AGTI => Associate of GTI

Workshop Practice

In the early days, engineering students have to do Workshop Practice at Insein GTI

• BOC (Burma Oil Company) funded the establishment of the BOC College [of Engineering]
• Workshops were set up at BOC College [and RIT]

Connections with GTI

Saya U Ba Hli

U Ba Hli was Principal of GTI. He also headed the Civil Engineering Department.
He transferred to Rangoon University as the first native Dean of the Faculty of Engineering.
He is credited for the “Twinning Program” with the prestigious universities in the USA.

Saya C Ping Lee

Saya U Kyaw Tun (GBNF) asked his friend Saya C Ping Lee, father of Dr. Win Aung (M62), to join the EE (Electrical Engineering) Department. H.E. U Than Aung, Minister of Education, asked Saya C Ping Lee, his former student at St. Paul’s High School, to transfer to the Directorate of Technical & Vocational Training as the Director General. An assignment was to upgrade GTI and technical schools.

The GTI-RIT “Bridge” Program

It enabled eligible GTI alumni to join RIT.

• Ko Yin Sein (Caesar Yang), my classmate at SPHS, has an excellent command of English. He attended GTI and later joined the “Bridge” program as an early participant. He studied EC (Electrical Communications) and worked at BBS (Burma Broadcasting Service) after graduation.

• Ko Myint Soe (Henry, M79), Ko Hla Maw Tun (M82), Ko Kaung Kaung Oo (Gordon, M83), KKZ (Ko Ko Zin, M84), AMO (Aung Myint Oo, EC84) and Ko Myo Aung (85) are some who attended GTI and RIT/YIT.

• Ko Ba Than Nyunt provided the following list of AGTI BE’s :

Kyaw Win(Mandalay GTI, RIT) EC76

Kyi Mg Aye(I GTI,RIT) EP77

Khin Ma Htay(M GTI,RIT) C76

Oo Khin Mg(I GTI,RIT) C76

Ma Po Myint(M GTI,RIT) C76

Hlaing Myint(I GTI,RIT) M76

Thant Sin(I GTI,RIT) M76

Saw Samuel(I GTI,RIT) M76

Mg Htike(Kalaw GTI,RIT) Mn76 GBNF

Sit Thein(Kalaw GTI,RIT) Mn76 GBNF

Than Aung(I GTI,RIT) M76

Mya San(M GTI,RIT) M76

Tin Win(I GTI,RIT) M76

Kyaw Myint(K GTI) Mn 76

Lay Nyunt(I GTI,RIT) C76

Myint Sein(M GTI,RIT) C76

Mg Thaung(M GTI,RIT) C76

Soe Tint(I GTI,RIT) C76

Aye Kyi(I GTI,RIT) EP77

Mining Engineering

U Soe Khaw (GBNF) served as Part-time Lecturer and Head of the Mining Department in 1954.

U Soon Sein (GBNF) succeeded him as Full-time Lecturer and Head. He retired as Professor.

Architecture

Architecture courses were introduced in 1954.

The first batch of graduates in 1958 include U Myo Myint Sein and U Tun Thein.

U Khin Maung Thint and several foreign sayas taught the early courses.

A Group photo of the first three batches (A58, A59, A60) was posted in an early update.

U Tha Tun (GBNF) served as the native Head of Department.

U Myo Myint Sein succeeded him as Head. He retired as Professor.

Chemical Engineering

Chemical Engineering courses were introduced around 1953.

Several foreign sayas taught the early courses.

The first batch of graduates in 1957 include Dr Hla Myint.

U Khin Aung Kyi (GBNF) served as the first native Head of Department. He later served as Professor and Rector.

Textile Engineering

U Maung Maung Than (GBNF) served as the first native Head of Textile Department. He later served as Professor and Rector.

The first batch of graduates include U Shwe Yi.

There were four female graduates (Daw Julie Han, Daw Tin Tin Ohn, Daw Yin Yin Kyi & Daw Mi Mi) in 1961 and a lone female graduate (Daw Khin Than Nwe) in 1962.

Metallurgical Engineering

U Thit (GBNF) served as the first native Head of Metallurgy Department.

Dr. Saw Pru (GBNF), U Than Tin and Dr. Khin Maung Win (GBNF) are some early sayas.

U Aung Hla Tun (GBNF) served as Chief Editor of RIT Annual Magazine. He later won the National Literary award. He and his HMEE (History of Myanmar Engineering Education) team published a book in 2012.

Examples of Changes

Old Education System

Matriculation students

can take

• Lower Burmese (for a restricted time)
• Optional Burmese
• Optional English
• Additional Mathematics
• One extra subject (as insurance)
• …

University students

can

• [easily] switch from one discipline to another
  e.g. Engineering back to Medicine, Pure Science, Arts …

• take Double Maths and Triple Maths (Pure, Applied, Statistics)

• join B.L, B.ED, … (after their Bachelors)

• 3-year Honors (after Intermediate)

• 2-year General Honors (after Intermediate)
  
• …

New Education System

Matriculation students

take six prescribed subjects based on Science or Arts option
e.g. Burmese, English, Mathematics, Physics, Chemistry, Biology (for Science option)

University students

• 5-year Law degree
• 5-year Education degree
• can apply for SS (Science Scholarship)
• bypass the Intermediate and are admitted directly to the Institutes
  for some time, admitted using the controversial ILA (Intelligence Level Aggregate)
• …

Newer Education Systems

tried

• Regional College
• Moving some disciplines to the Ministry of Science and Technology
• “Compressed” academic terms [to make up for the school closure]
• Proliferation of Colleges and TUs
• Hybrid nomenclature :
  Professor, Associate Professor, Lecturer (instead of Assistant Professor), …

…

Professor Laurence Dudley Stamp

He taught Geography at Rangoon University and the University of London. He authored several books and articles (on Land Use, …). One book is a prescribed text. He lectured to the first year students at LSE (London School of Economics) instead of delegating to his assistants.

His rationale : “A major subject can be taught any qualified teacher, but a minor subject should be introduced by a motivated, senior teacher. The class could be the sole exposure in their academic career; so it is important to give the students a good overview of the subject.”

At SPHS

We had to take World Geography and Burmese Geography until the Eight Standard. Contouring, Climatic Interpretation, … are some of topics that we learned.

RU Geography Sayas and Sayamas

Dr. Daw Thin Kyi (GBNF)

She is the first native Professor of Geography. She is also one of the early female Professors at Rangoon University.

U Tun Hla Aung

I was a volunteer assistant for Saya U Tun Hla Aung, who was in charge of several committees including the “Zay Nay Yar Cha Htar Yee Committee” for the Rangoon University Golden Jubilee Celebrations in 1970. Among those who applied for permits include U Maung Maung Tar (Academy winning actor, trying to sell his line of make up) and the Playboys (Than Naing, Thein Tan, …)

U Win

He attended UCC before going for his Ph.D in the US. He is an expert on Water Resources and GIS (Geographical Information Systems). He was the last speaker for the conferences held by BRS (Burma Research Society). After his presentation, the then Number One announced that “BRS has been disbanded”.

Civil Engineering

Civil Engineering is the first major/discipline offered in Burma.

The early courses were taught at a building near RGH (Rangoon General Hospital).

First native Civil professor : U Ba Hli (GBNF, also served as Dean of Engineering).

U Mya Han (GBNF), Dr. Aung Gyi, U Min Wun (GBNF) and Dr. Win Thein (GBNF) served as Civil Professors.

U Num Kok (GBNF) is a saya of our sayas.

Mechanical and Electrical Engineering

Mechanical and Electrical Engineering Departments were established later.

At one time, the joint Mech/EE degree program was offered.

Mechanical Engineering

First native Mechanical professor : U Aung Khin

U Ba Than (GBNF) and U Kyin Soe served as Mech Professors.

First Head of Automobile Engineering sub-department : U San Tun

First Head of Agricultural Engineering sub-department : U Tin Hlaing (GBNF)

Electrical Engineering

U Kyaw Tun (GBNF) is a saya of our sayas. He requested C Ping Lee (GBNF) to join the EE Faculy.

First native Electrical professor : U Sein Hlaing (GBNF). Saya served until full retirement. He passed away a couple of years after retirement.

EE later split into EC (aka EcE, Electronics) and EP

First EC professor : Dr. San Tint (GBNF)

First EP professor : U Sein Win (GBNF)

ကွန်ပျူတာ မိသားစု မှတ်တမ်း (တချို့)

UCC Founders

Dr. ချစ်ဆွေ (ကွယ်လွန်) — Dr. Chit Swe (GBNF)

• Founder & Director
• Professor of Mathematics, RASU
• Retired as Rector of RASU
• Supervised students in Burma, Thailand and Australia
• Alumnus of Mandalay University, Imperial College (London University), Glasgow University, Liverpool University

ဦးစိုးပိုင် — U Soe Paing

• Co-founder, UCC
• Retired as UN Expert
• Alumnus of Stanford University, Southampton University
• Hosted UCC-RIT gatherings

ဦးမျိးမင်း — U Myo Min

• Co-founder, UCC
• Worked for IBM (UK), Nangyang Institute (Singapore), Seagate, Connors
• Gold medalist, I. Com
• Gold medalist, B.Com (Accounting)
• Chartered Accountant (UK)
• Alumnus of Rangoon University, Lancaster University

ဦးကိုကိုလေး (ကွယ်လွန်) — U Ko Ko Lay (GBNF)

• Co-founder, UCC
• Professor, Department of Computer Science
• Professor of Information Technology, ICST (Institute of Computer Science and Technology)
• Alumnus of Stanford University, Lancaster University

အထွေထွေ General

Dr. တင်မောင် (ကွယ်လွန်) — Dr. Tin Maung (GBNF)

• Succeeded Dr. Chit Swe as Director of UCC
• Retired as Rector of ICST
• Alumnus of Rangoon University, Queen Mary College

Dr. ထွန်းအောင်ကျော် — Dr. Tun Aung Gyaw

• Member of Generation Zero, UCC
• Former Associate Professor of Hardware Technology, ICST
• Alumnus of RIT, RU and UIUC

ဦးလှမင်း — U Hla Min

• Member of Generation Zero, UCC
• Former Associate Professor of Software Technology, ICST
• Alumnus of RIT, RU and Rice University

Dr. ကျော်သိန်း (ကွယ်လွန်) — Dr. Kyaw Thein (GBNF)

• Succeeded Dr. Tin Maung as Rector of ICST
• Alumnus of Rangoon University, Southampton University

Dr. ပိုက်တင် — Dr. Pike Tin

• Succeeded Dr. Kyaw Thein as Rector of ICST
• Alumnus of Rangoon University, Monash University

UCC Activities

UCC မိသားစု — UCC Reunions

• Gatherings hosted by U Soe Paing and alumni in Burma, Singapore, Australia and USA
• 40th Anniversary of UCC
• 30th Anniversary of ICST

UCC သကြင်္န — UCC Thingyan

• UCC Dana for Thingyan
• Dobat
• UCC Donlaba

UCC သင်တန်း — UCC Courses

• Degree and Diploma courses
• Certification
• Training

1958 မြို့ပြအင်ဂျင်နီယာ များ

** ထိုင် — ဆရာများ Seated — Sayas

* ဦးပု — စက်မှု U Pu

* ဦးအောင်ကြီး — နောက် Dr., ပါချုပ် U Aung Gyi (later Dr. & Rector)

* ဦးမင်းဝန် (ကွယ်လွန်) — နောက် ပါမောက္ခ U Min Wun (GBNF, later Professor & Head)

အသက် 92 နှစ် မှာကွယ်လွန်

* ဦးဘလှီ (ကွယ်လွန်) — မဟာဌာနမှူး Dean U Ba Hli (first native Dean of Engineering)

(ယခင်) GTI ကျောင်းအုပ်၊ မြို့ပြပါမောက္ခ

* Mr. Redpath

* Mr. Eswara

* ဦးနန်ကောက် (ကွယ်လွန်) — ဆရာများရဲ့ ဆရာ U Num Kok (Saya of our sayas)

အသက် 98+ နှစ် မှာကွယ်လွန်

** ရှေ့တန်း / ရပ် — ကျောင်းသားများ

* ခင်မောင် Khin Maung

* သန်းအောင် Than Aung

* ဌေးအောင် Htay Aung

* ခင်မောင်လွင် Khin Maung Lwin

* ကျော်တင် Kyaw Tin

* ဝင်းသိန်း (ကွယ်လွန်) — နောက် Dr., ပါမောက္ခ Win Thein (GBNF, later Dr. & Professor)

* ချစ်ဖေ Chit Pe

* ရွှေထွန်းမောင် Shwe Tun Maung

* ဝင်းမောင် Win Maung

* သိန်းလွင် Thein Lwin

* ထွန်းရီ Tun Yee

* သန်းဖေ Than Pe

** အလယ်တန်း / ရပ် — ကျောင်းသားများ

* V ကူးမား V Kumar

* ကျော်ဟိုး Kyaw Hoe

* အယ်လင်ဌေး (ကွယ်လွန်) — နောက် ကထိက Allen Htay (GBNF, later Lecturer)

RIT ဓာတ်ပုံအသင်း ဥက္ကဌ

RIT Alumni International ဥက္ကဌ

SPZP-2000 Organizer

* ဘနှင်းချစ် Ba Hnin Chit

* ကျော်မြ Kyaw Mya

* ကျော်ဒင် Kyaw Dinn

* အာဝင် မြိုင် Irwin Myaing

* ချစ်အေး Chit Aye

* မောင်မောင် Maung Maung

* နိုလန် ဝူး Nolan Wu

* မော်ဂင် ဆင်းဂါး Morgan Singer

** နောက်တန်း / ရပ် — ကျောင်းသားများ

* ပက်ထရစ်ဂျော့ Patrick George

* အော်စကာရှီရာဇီး — SPZP-2000 တက် Oscar Sharazee

* လှရွှေ Hla Shwe

* အောင်ပါသိန်း (ကွယ်လွန်) Aung Par Thein (GBNF)

* စောလွင် Saw Lwin

* စံလှအောင် — နောက် ကထိက၊ New Orleans ပါမောက္ခ San Hla Aung (later RIT Lecturer, Dr. & Professor at Tulane University in New Orleans)

RIT ရေကူးအသင်း ဥက္ကဌ

RIT လှေလှော်အသင်း ဥက္ကဌ

* ရွှေဝင်း Shwe Win

* ဒတ်ဂလက်စ်ဟိုး Douglas Ho

* ဆစ်ဒနီChen / ခင်မောင်ဝင်း (ကွယ်လွန်) Sid Chen (GBNF)

Photo 1 ပေးပို့သူ

Group Photo of Staff and Students

Saya Allen Htay (GBNF)

Saya Dr. San Hla Aung

Saya Dr. Win Thein (GBNF)

စက်မှုတက္ကသိုလ် စားပွဲတင် တင်းနစ်

ဆရာ ဦးထွန်းရှောင် (စက်မှု 1962) Saya Mao Toon Siong (M62)

* National Champion ချန်ပီယန် — Singles & Doubles

* Represented Burma at SEAP, Asian Games, World Championship မြန်မာ လက်ရွေးစင်

* National Coach နည်းပြ

* Manager / Coach RIT အသင်း — မန်နေဂျာ / နည်းပြ

* ဇနီး — ဆရာမဒေါ်တင်တင်မော် (ဓာတုဗေဒ) Spouse — Sayama Daw Tin Tin Maw

တက္ကသိုလ်ပေါင်းစုံ တံခွန်စိုက် ချန်ပီယန်

Inter-Institute Table Tennis Champion

* ဝင်းမြင့် (လျှပ်စစ် 1967) Win Myint (EC67)

* စတင်လျူး (စက်မှု 1967) Stan Liou (M67)

* မောင်မောင် (မြို့ပြ 1967) Maung Maung (C67)

စစ်တုရင် လည်း ကျွမ်းကျင်

* မြတ်လွင် (ဓာတု 1967, ကွယ်လွန်) Myat Lwin (ChE67, GBNF)

** (နောက်) RIT လက်ရွေးစင် တချို့

* တင်မြင့် (စက်မှု 1969, ကွယ်လွန်) Tin Myint (M69, GBNF)

1967 RIT လူရည်ချွန်

* ညွန့်တင် (စက်မှု 1970) Nyunt Tin (M70)

* ကျော်မောင် Mining (year မသိ) Kyaw Maung (Min)

* သိန်းဝင်း ChE 71 Thein Win (ChE71)

* စိုးဝင်း M70 (or 71) Soe Win (M)

By U Ko Ko Kyi

First Post

* ဒုဝန်ကြီးဒေါက်တာညီညီနဲ့ရင်ဆိုင်ခြင်း

၁၉၇၀ ခုနှစ် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် နှစ် ၅၀ မြောက် ရွှေရတုပွဲသဘင်အတွက် ရန်ကုန်မြို့ရှိ တက္ကသိုလ်ပေါင်းစုံမှ သက်ဆိုင်ရာဘာသာရပ် အသင်းအဖွဲ့များအားလုံးမှ ပါဝင်၍ ဆိုင်ခန်းများဖွင့်လှစ်ရမည်ဟု အထက်တန်းပညာဦးစီးဌာနမှ အမိန့်ညွှန်ကြားစာ ထွက်လာပါသည်။

ရန်ကုန်စက်မှုတက္ကသိုလ်၏ နှစ်ဝက်စာမေးပွဲများနှင့် နီးကပ်တိုက်ဆိုင်နေပါဖြင့် ဘာသာရပ်အသင်းများ၏ အမှုဆောင်အဖွဲ့ဝင်များသည် အဆိုပါဆိုင်ခန်းများကို ဖွင့်လိုစိတ်မရှိကြပါ။

ထိုအကြောင်းကို အထက်သို့တင်ပြသောအခါ ပညာရေးဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယဝန်ကြီး ဒေါက်တာညီညီမှ တက္ကသိုလ်အသီးသီး၏ ဘာသာရပ်အသင်းများမှ ဥက္ကဌများနှင့် အတွင်းရေးမှုးများအားလုံးကို ခေါ်ယူတွေ့ဆုံပါသည်။

ထိုအချိန်တွင် စာရေးသူသည် SEES (Society of Electrical Engineering Students) လျှပ်စစ်အင်ဂျင်နီယာကျောင်းသူကျောင်းသားများအသင်း၏ အတွင်းရေးမှုးဖြစ်ပြီး ဆရာဦးစိန်ဝင်းသည် ဥက္ကဌဖြစ်ခဲ့ပါသည်။ သို့ဖြစ်ပါ၍ ဆရာဦးစိန်ဝင်းနဲ့အတူ စာရေးသူသည် အဆိုပါအစည်းအဝေးသို့ တက်ခဲ့ရပါသည်။

ထိုအစည်းအဝေးတွင် ဒေါက်တာညီညီက ဘာသာရပ်အသင်းများအားလုံးကို မပျက်မကွက် ဆိုင်ခန်များဖွင့်ရန်ပြောပါသည်။

အသင်းအမှုဆောင်များက တက္ကသိုလ်နှစ်ဝက်စာ‌မေးပွဲများကို ရက်ရွှေ့ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံသောအခါ ဒေါက်တာညီညီက ငြင်းပယ်ခဲ့ပါသည်။

ထို့နောက် စာရေးသူတို SEES အသင်းသည် သူ့အမိန့်အတိုင်း ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်တွင် သုံးရရက်တိုင်အောင် ဆိုင်ခန်းဖွင့်ပြီး‌ ဈေးရောင်းခဲ့ပါသည်။

နောက်ဆုံးနေ့တွင် မော်လမြိုင်တက္ကသိုလ်၌ ကျောင်းသူကျောင်းသားများ ဆန္ဒပြကြသဖြင့် မြန်မာပြည်ရှိ တက္ကသိုလ်အားလုံးကို ပိတ်လိုက်ပါသည်။

ထိုသို့ဆန္ဒပြခြင်း အကြောင်းရင်းမှာ နယ်အရပ်ရပ်မှ တက္ကသိုလ်ကောလိပ်များရှိ ကျောင်းသူကျောင်းသားများကို ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ရွှေရတုသဘင်ပွဲကို လာရောက်တက်ခွင့် မပြုခြင်းကြောင့်ဖြစ်ပါသည်။

ရလဒ်ကတော့ စာရေးသူတို့အားလုံး အနားရပြီး နှစ်ဝက်စာမေးပွဲများအတွက် ပြင်ဆင်ခွင့်ရသွားကြပါလေသတည်း။

By Maung Aw

6th Post

တခါက အာအိုင်တီ ဆိုတဲ့ စက်မှုတက္ကသိုလ်မှာ

(Once upon a time at RIT)

အမှတ်တရ

တက္ကသိုလ်စာမေးပွဲ

တက္ကသိုလ်စာမေးပွဲများကို ပညာသင်ကြားရာ တက္ကသိုလ်အသီးသီး၌ သာ ကျင်းပရိုးထုံးစံရှိသည်။

သိုသော်..

တခုသော တက္ကသိုလ်စာမေးပွဲသည်ထူးခြား၏ ။ တက္ကသိုလ်စာမေးပွဲများအား တက္ကသိုလ်များ၌ မကျင်းပ။

တက္ကသိုလ်ရှိရာအရပ်တို့နှင့် နီးသောဝေးသော အခြားဒေသအသီသီးတွင် ကျင်းပခဲ့၏။အချို့စာစစ် ဌာန များမှာ မိုင်ရာချီဝေးသောနယ်စွန်နယ်ဖျားဒေသများဖြစ်သည်။

၁၉၇၄ ခုနှစ် ဦးသန့်စျာပနအရေးအခင်းများကြောင့် တက္ကသိုလ်များအားလုံး ပိတ်ထားခဲ့ရာမှ ကျောင်းသားတို့ မနစ်နာစေလိုသောကြောင့်ဟူ သောအကြောင်းပြချက်ဖြင့်၊ မဆလ အစိုးရ၏ ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနသည် ၁၉၇၅ခုနှစ် တွင် နယ်မြို့များ၌ တက္ကသိုလ်အတန်းတင် စာမေးပွဲများ ကျင်းပမည်ဟု ကျေညာသည်။

တနိူင်ငံလုံး ရှိ တက္ကသိုလ်အသီးသီး ၏ စာမေးပွဲကို နယ်များတွင်တပြိုင်နက် တချိန်တည်း ကျင်းပရခြင်း သည် လွယ် လွယ် ကူ ကူ ပေါ့ သေးသေး ကိစ္စ တော့မဟုတ်ပေ။

တက္ကသိုလ်အားလုံး၏ ပါမောက္ခချုပ်များ မှ အစ နည်းပြဆရာငယ်များ အဆုံး မအားလပ်ရ အောင် အချိန်ပေး၍၊ ညှိုနှိုင်း ပြင်ဆင်မှုများလုပ်ခဲ့ကြရသည်။

မော်ကွန်းထိန်းတို့ မှာမူ ဖတ်ဖတ်မောလောက်အောင် အလွန်အလုပ်များကြ၏။

ထိုကိစ္စ အရင်းခံ၍ စက်မှုတက္ကသိုလ်၊မြို့ပြဌာနမှ ဆရာမောင်ဩနှင့် မန္တလေးတက္ကသိုလ် ၊ဘူမိဗေဒဌာနမှ ဆရာဦးတင်မောင်ဦး တို့ သည် စွန့်စွန့်စားစား ၊ထိတ်ထိတ်လန့်လန့် ခရီးတခုနှင်ခဲ့ရပြီး ၊တာဝန်ထမ်းဆောင်ရန် ရွှေလီမြစ်ဆုံ သို့ ရောက်ရှိလာကြသည်။

သူတို့ သွားရောက် ၍ စာမေးပွဲ ကြီးကြပ်ရမည့်မြို့မှာ မဘိမ်းမြို့ဖြစ်၏။

ထို့ခရီးစဉ်အစမှာ…

စာမေးပွဲ မေးခွန်း ထုပ်များ၊ အဖြေစာအုပ်များ ထည့်၍ချိတ်ပိတ်သော့ခတ်ထားသောသံသေတ္တာ၁လုံးကိုအဓိပတိခန်းမ ဗဟိုကြီးကြပ်ရေးအဖွဲ့မှ ထုတ်ယူခဲ့ပြီးနောက် ရန်ကုန်မှ မိုးမိတ်သို့ လေယာဉ်စီးကာ ခရီးစခဲ့ကြသည်။

မိုးမိတ်ဗိုလ်တဲ၌ တညအိပ်ကြပြီးနောက်တနေ့နံနက်စောစော ခရီး ဆက်ကြသည်။

နံက် ၈နာရီကျော်ပြီ ဖြစ်သော် လည်းပတ်ဝန်းကျင် တောရိပ် တောင်ရိပ်ကြားမှတိုးဝင်လာ သောနေရောင်ခြည်သည် ရှေ့ လမ်းတလျောက် မြူငွေ့ ၊နှင်းငွေ့တို့ ကာဆီး နေသဖြင့် မြင်ကွင်းသည် ကောင်းစွာ မသဲကွဲချေ။

အစိမ်းပုတ်ရောင် စစ်တရပ်ကားတစီးသည် တောင်တန်း တို့အကြား၊ တောင်ကြောလိုက်၍ ကွေ့ကောက်စွာဖေါက်ထားသည့်ကတ္တရာ လမ်းကျဉ်းပေါ်၌ အဖေါ်မပါ တစီး တည်း ဖြေးညင်းစွာမောင်းနှင်လာ၏။

ကားပေါ်တွင် ယူနီဖေါင်းဝတ်ထား သောစစ်သား၆ဦး ၊အရပ်ဝတ်အရပ်စားနှင့် လူရွယ် ၂ဦး တို့သည် ကားနောက်ပိုင်း၌လည်ကောင်း၊

လိုင်း ၃ ချောင်း တပ်ယူနီဖေါင်းဝတ် ဗိုလ်ကြီးတဦး၊အခြားပုဂ္ဂိုလ်တဦး (မြို့နယ်ကောင်စီဥက္ကဌ)နှင့် ကားမောင်းရဲဘော်တို့ သည် ကားရှေ့ခန်း၌လည်ကောင်း အသီးသီး စီးနင်းလိုက်ပါလာကြသည်။

အရပ်ဝတ်အရပ်စားနှင့် လူရွယ် ၂ဦးတို့မှာ ရန်ကုန်စက်မှုတက္ကသိုလ် မှ ကျောင်းဆရာ မောင်ဩ နှင့် မန္တလေးတက္ကသိုလ် မှ ဆရာ တင်မောင်ဦး တို့ ဖြစ်ကြသည်။

မိုးမိတ်မြို့မှ ထွက်ခွာလာပြီး ၅မိုင် ခန့် ရောက်သော အခါ ကားရပ်လိုက်၏။ ရှေ့ခန်းမှ ဗိုလ်ကြီး သည်ကားပေါ်မှ ဆင်းကာ၊ကား နောက်ဖက်ဆီသို့ လျှောက်လာ၏။

ဗိုလ်ကြီး ” ဆရာတို့ အောက်ခဏဆင်းပါ၊ ပြီရင်း ကားဘီးနားကပ်ပြီး အကာအကွယ်ယူပါ။ “

ညွှန်ကြား သည့်အတိုင်းမောင်ဩတို့ ကားဘီးနားကပ်၍ စစ်ရုပ်ရှင်ကားများတွင် ကြည့်ဖူး တွေ့ဖူးခဲ့သော ပုံစံမျိုးဖြင့် နေလိုက်ကြ၏။

ဘာကြောင့်ပါလိမ့် ဟူသော စူးစမ်းလိုစိတ်သည် စိုးရိမ်စိတ်နှင့် အတူ မောင်ဩရင်တွင်းသို့ဝင်လာသည်။

စစ်သား ၂ယောက်စီ ၊စုစုပေါင်း ၄ ယောက် လမ်းဘေး နှစ်ဘက် အုပ်မိုး နေသော တောင်ကုန်း ထိပ်များဆီသို့ လက်နက်များကိုင်ကာ ခပ်သုပ်သုပ်တက်သွားကြသည်။

၆ဦးအနက် ကားပေါ်ကျန်ခဲ့သော စစ်သား ၂ဦးသည် ကားဘေး တဘက်စီ၌ သေနတ်ခလုပ်ပေါ် လက်ညှိုးတင်ကာ သတိကြီးစွာ အသင့်အနေထားဖြင့် စောင့်ကြပ်နေသည်။ ကျန်လူ အားလုံး သည် မောင်ဩတို့ နည်း တူ ကား နားကပ်လျက် အကာအကွယ်ယူကြရသည်။

တောင်ကုန်းပေါ်တွင်နေရာယူထားကြသော စစ်သားတို့ထံမှ အန္တရာယ် ကင်းရှင်းကြောင်း အချက်ပြလိုက်၏။

ဗိုလ်ကြီး “ဆရာတို့ ကားပေါ်ပြန်တက်လို့ ရပါပြီ။ ဒီတဝိုက်မှာ ဗကပသောင်းကျန်းသူ တွေလှုပ်ရှားနေတော့ ဒီလို ပဲ သတိထားပြီး သွားနေရတယ်။ ချုံခို တိုက်ခိုက်မဲ့ အန္တရာယ်ရှိတာကိုး။”

သတ္တိခဲ မောင်ဩတို့ ဗိုလ်ကြီးစကား ကြား လိုက်သောအခါ အနည်းငယ် ကျောစိမ့် သွားသည်။

ကားပေါ် အားလုံးရောက်သောအခါ ရှေ့ကိုက် ၂၀၀ လောက်မောင်း သွားပြီးနောက်၊ကားရပ်လိုက်၏။

တောင်ကုန်းမှ ဆင်းလာ သော စစ်သား တို့ကို စောင့်ခေါ်သည်။

ထိုနောက် ခရီး ဆက်ကြပြန်သည်။

ကျန်ရှိသော ၁၂ မိုင် ခရီးတလျောက် ကားပေါ်မှ ဆင်းလိုက်၊ ကားပေါ်သို့ တက်လိုက် နှင့် ၆ကြိမ် ခန့် အတက် အဆင်းလုပ် ကြပြီးနောက် မြစ်ဆုံ သို့ ရောက်၏။

၁၇မိုင်ခန့် ဝေးသော မိုးမိတ်နှင့် ရွှေလီမြစ်မြစ်ဆုံ ခရီး ကို ၄ နာကြာ သွား ရသည်။ ထို မှ ရွှေလီမြစ်

တဘက် ကမ်း ရှိ မဘိမ်းမြို့ဆီသို့ မော်တော်စီး၍ ခရီးဆက်ရပေဦးမည်။

မော်တော်သည် ရေစုန်ခရီး ကို ၃ နာရီကျော် ကျော် ခုတ်မောင်းပြီး နောက် မဘိမ်း သို့ ရောက်၏။

ရောက်လျှင်ရောက်ချင်း၊ ချိတ်ပိတ် သော့ ခတ်ထားသော စာမေးပွဲမေးခွန်း နှင့် အဖြေ စာအုပ်များ ထည့် ထား သည့် သံသေတ္တာ ကို ရဲဌာနဝင်းထဲရှိ ငွေတိုက် တွင် လုံခြုံစိတ်ချစွာ သိမ်းခဲ့၏။

ဆက်၍ အထက်တန်းကျောင်းအစည်းဝေးခန်း၌ တက္ကသိုလ် စားမေးပွဲ ကြီး ကြပ်မှု ကော်မတီ ကို ဖွဲ့ စည်း သည်။

တက္ကသိုလ်ကျောင်းတက်ခဲ့ဖူးဟန်မတူသော စစ်ဗိုလ်ဟောင်း မဘိမ်းမြို့နယ်ကောင်စီဥက္ကဌ က ကော်မတီ ဥက္ကဌ၊ တက္ကသိုလ်ဆရာမောင်ဩ က အတွင်းရေးမှုး။နိပ်ဟ။

ဖြေ ဆိုမည့် ကျောင်းသားဦးရေမှာ တောင်ကြီးကောလိပ် ဒုတိယနှစ် သင်္ချာအဓိက ကျောင်းသား တဦးတည်းသာဖြစ်သည်။

တဦး တည်း သောကျောင်းသားအတွက် ဥက္ကဌ၊အတွင်းရေးမှုးအပါဝင် စုစု ပေါင်း အဖွဲ့ဝင် ၉ ဦး ပါ ဝင်သော တက္ကသိုလ် စာမေးပွဲ ကြီး ကြပ်မှု ကော်မတီ ကို ဖွဲ့ စည်းပြီး နောက် အနားယူ ရန် တည်းခို ရ မည့် အိမ် သို့ မောင်ဩတို့ သွားကြသည်။

စာမေးပွဲစစ်ဆေးသောနေ့

နံက် ၈နာရီ တွင် မောင်ဩတို့ ငွေတိုက်သိုရောက်ရှိသည်။ ရဲအရာရှိနှင့် စာမေးပွဲ ကြီး ကြပ်မှု ကော်မတီဝင် ၂ဦး ကို သက်သေပြုကာ ထိုပုဂ္ဂိုလ်တို့ရှေ့၌ ထိုနေ့ ဖြေဆိုရမည့်ဘာသာရပ်နှင့်ဆိုင်သည့် မေးခွန်းစာအိပ် နှင့် အဖြေစာအုပ် အလွတ် ထည့်ထား သည့်စာအိပ်တို့ ကို သံ သေတ္တာ မှ ထုတ်ယူ သည်။

ထိုနောက် ရဲဌာနမှ စာမေးပွဲ စစ်မည့် စာသင်ခန်း ရှိရာ အထက်တန်းကျောင်းသို့ ထွက်ခွာလာကြသည်။

မဘိမ်းမြို့ သည် မြို့ဆိုသည်ထက် ရွာကြီး တရွာနှင့်ပိုတူ၏။ မြစ်ကမ်းနှင့် အပြိုင် ကိုက်၂၅၀ ခန့် ရှည်သော အရှေ့အနောက် မြေလမ်းကျယ် နှင့် ထိုလမ်း၏တဝက်ခန့် တွင် မြစ်နှင့် ထိပ်တိုက်၊ ကန့်လန့်ဖြတ် ကိုက် ၄၀၀ ခန့် ရှည်သော တောင် မြောက် ရွာလယ် မြေလမ်းမကြီး အပြင်၊အခြားလမ်းသွယ်များရှိသည်။ ရဲဌာန သည် ပထမ လမ်းကျယ် အစ တွင်ရှိကာ၊ အထက်တန်းကျောင်းသည် ရွာလယ် လမ်းမကြီး အဆုံး လောက်တွင် ရှိ၏။

သို့ဖြစ် သော ကြောင့် မောင်ဩတို့ လျှောက်သွားရမည့် ခရီးသည် အင်္ဂလိပ် အက္ခရာ L ပုံသဏ္ဌန် ဖြစ်

နေသည်။ စုစုပေါင်း ကိုက် ၅၀၀ ကျော် လမ်းလျောက်ရ၏။

ရှေ့ဆုံးမှ ဘွတ်ဖိနပ်မပါ ခြေဗလာနှင့် ယူနီဖေါင်းဝတ် ရဲသား က ရိုင်ဖယ်သေနတ်ဟောင်းတလက် ပခုံးပေါ်ထမ်းကာဦးဆောင်၍ လျှောက်သည်။ သူ့နောက်တွင်ကပ်လျက် တိုက်ပုံ နှင့် ပုဆိုးခပ်တိုတို ဝတ် ထားသော ဖိနပ်ချွတ်ထားသည့် ဆရာ မောင်ဩ။

မောင်ဩသည် ညာလက်နှင့် မေးခွန်းစာအိပ်ကို ပိုက်ကာ ဘယ်လက်တွင် ညှပ်ဖိနပ်ကိုင်လျက် ခြေဗလာနှင့် ရဲသားနောက်မှ လိုက်ရသည်။ဆရာတင်မောင်ဦးသည် မောင်ဩနောက် မှ မောင်ဩ၏ပုံစံအတိုင်း ဖိနပ်ကိုင်၍ လိုက်လာသည်။ သူနောက်မှ ကော်မတီဝင် ၂ဦး ရှေ့ နောက် တန်းစီ လျက်။

နောက်ဆုံး၌ ရှေ့ဆုံးရဲ ဘော် နှင့် ပုံစံတူ ရဲသား လိုက်ပါလာသည်။

မောင်ဩတို့ လူတန်း သည် ရွှေလီမြစ်ရေတက်သော ကြောင့် မြစ် ရေ ၆လက္မ ခန့် ဖုံးလွှမ်းနေသော ရွာလလမ်းမကြီး များ တလျောက် ကျောင်း ဖက်ဆီသို့ ဦးတည်၍ လျှောက်သွားကြသည်။

စာမေးပွဲ ပြီး၍ ကျောင်းမှ ရဲဌာနသို့ အပြန်ခရီးသည် လည်း ထို ပုံစံအတိုင်းပင်။

၉ရက်ကြာလျှင် မဘိမ်းမြို့၌ မောင်ဩတို့ ဆောင်ရွက်ရသည့်လုပ်ငန်းပြီးစီး၏။

ရွှေလီမြစ်ကို ဆန်ကာ လာလမ်းအတိုင်း မိုးမိတ်သို့ပြန်ခဲ့ကြသည်။

မဘိမ်းတွင် တိုက်ဆိုင်စွာ ဟံသာဝတီ သတင်းစာတွင်သူရဲချောက်သည်ဟု နာမည်ကြီး သည့် မိုးမိတ်ဗိုလ်တဲ အကြောင်းဆောင်းပါးဖတ်လိုက်ရ၏။ခရီးပန်းလာသော မောင်ဩ တို့ အား သူရဲ အားနာသွားသည်ဟုထင်သည်။

ဗိုလ်တဲ၌ အနှောက်အရှက်မရှိတညလုံး နှစ်ချိုက်စွာ အိပ်စက်ရသည်။

နောက်တနေ့ တွင် လေယာဉ်ပတ် ကြုံသောကြောင့် ရန်ကုန်သို့ ပြန်လာခဲ့ကြသည်။

ယာယီဌာနချုပ် လုပ်ထားသော ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် အဓိပတိလမ်းရှိ ဘွဲ့နှင်းသဘင် ခမ်းမတွင် အဖြေစာအုပ်များကို လက်ခံရေးအဖွဲ့သို့ ပေးအပ်လိုက်၏။

ထို့နောက် စိတ် လွတ်လပ် ပေါ့ပါးစွာ အဓိပတိလမ်းပေါ်တွင် လျှောက်သွား ရင်း ဆရာမောင်ဩနှင့် ဆရာတင်မောင်ဦး ဆရာ၂ယောက်သည် တောင်ငူဆောင်အနီး ရှိနာမည်ကျော် ဦးချစ် လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ဘက်ဆီသို့ ဦးတည်လိုက်ကြသည်။

စာစောင်တခု တွင် သတင်းတပုဒ် မောင်ဩ ဖတ်ရသည်။ အာဖရိကတိုက် လိုက်ဘေးရီးယားနိုင်ငံ တွင် တက္ဏသိုလ်ဝင် စာမေးပွဲဖြေဆိုသူ ၂၅၀၀၀ လုံး အရည်အချင်းမမှီဟု ဆို ကာ၊အောင်မြင်သူမရှိ အား လုံး ကျ ရှုံး ကြသည်။ ယိုယွင်းသောပညာရေးစံနစ်အောက်၌ ကျောင်းသူ ကျောင်းသားတို့ မြေဇာပင်ဖြစ် ကြရသည့် ဤသာဓက သည် မောင်ဩ တို့အဖို့ မထူးဆန်းလှပေ။

လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း၅၀ က၊ မထင်မရှားတက္ကသိုလ် ဆရာ ငယ် ၂ဦးတို့၏ ဘဝပုံရိပ်တစိပ်တပိုင်း ကိုယ်တွေ့ တက္ကသိုလ်စာမေးပွဲ အတွေ့ကြုံ ကို “တခါက စက်မှုတက္ကသိုလ်မှာ” အမှတ်တရ အဖြစ် ဆရာမောင်ဩ ကြိုးစား မှတ်တမ်းတင်လိုက်သည်။ပ